PLASTİK

T

ek kullanımlık plastik ürünlerin hızla artan üretimi, plastik kirliliğini en acil çevre sorunlarından biri haline getirdi. Okyanuslarımız ciddi bir plastik kriziyle karşı karşıya. Çevre örgütlerinin ısrarla altını çizdiği çarpıcı bir gerçek var: Her dakika bir kamyon dolusu plastik okyanuslarımıza karışıyor ve bugün okyanuslarda bulunan beş trilyon plastik parçası dünyanın etrafını 400 kez dolaşmaya yetiyor.

Şimdiye kadar üretilen tüm plastiğin yüzde 10’dan daha azının geri dönüştürüldüğü biliniyor. Diğer yandan petrol ve gazdan elde edilen plastik üretiminin 20 yıl içinde ikiye katlanması öngörülüyor. Pew Charitable Trusts’ın 2020’de yaptığı önemli bir araştırmaya göre küresel geri dönüşümün ölçeğini büyütmek plastik atıkla mücadele için kritik öneme sahip olsa da, üretim kısıtlamaları olmadan plastik kirliliğinin hızlı yükselişi engelleyemeyecek.

Plastik krizinin boyutu gezegenin geleceğini ciddi şekilde tehdit etmeye devam ederken, dünya liderleri okyanusları tahrip eden ve vahşi yaşama ciddi zararlar veren plastik atık kriziyle mücadeleye yönelik bir anlaşmayı müzakere etmek üzere bu yılın sonlarında Birleşmiş Milletler Çevre Meclisi Konferansı’nda (UNEA 5.2) bir araya gelecek. Söz konusu anlaşmanın atık yönetimi ve geri dönüşüme mi odaklanacağı yoksa yeni plastik üretimini kısıtlamak gibi daha sert adımlar mı atacağı belirsizliğini koruyor ancak UNEA 5.2’nin küresel plastik kirliliği krizinin gidişatını değiştirmek için belirleyici bir role sahip olacağı düşünülüyor.

Aslında aralarında Coca-Cola ve PepsiCo gibi uluslararası markaların da bulunduğu şirketlerden gelen önemli adımın bunun bir göstergesi olduğunu söylemek mümkün. 17 Ocak Pazartesi günü, 70’den fazla şirket plastik kirliliğiyle mücadele için küresel bir mutabakat çağrısında bulundu. Ortak bildiriye imza atan şirketler arasında Unilever ve Nestlé gibi şirketler, perakendeci Walmart ve Fransız bankası BNP Paribas da yer aldı. Yapılan ortak açıklamada, “İddialı bir BM anlaşması oluşturmak için kritik bir noktadayız,” ifadesine yer verildi; ayrıca oluşturulacak bir anlaşma ile işlenmemiş plastik üretiminin ve kullanımının azaltılması gerektiği belirtildi.