KADINLAR

T

arihin sayfalarında kadınlar olağanüstü katkıları, zorluklar karşısındaki dirençleri ve adalet ve eşitliğe olan sarsılmaz bağlılıklarıyla öne çıkıyor. İmparatoriçelerden günümüzün siyasi liderlerine kadar, bu kadınlar dünya üzerinde silinmez bir iz bıraktılar ve gelecek nesillere ilham verdiler. Mirasları bugün de dünyamızı şekillendirmeye devam eden bu olağanüstü kadınlardan bazılarının hayatlarına doğru bir yolculuğa çıkalım.

Sabiha Gökçen
Ulu Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk’ün manevi kızı olan Sabiha Gökçen, Türkiye’nin ilk kadın pilotu ve dünyanın ilk kadın savaş pilotu olarak gururumuz. 1937 yılında Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Genelkurmay Başkanı’nın da katıldığı bir törenle kendisine Türk Hava Kurumu Murassa (İftihar) Madalyası verildi. 1937’de askeri uçuş brövesi alan Gökçen 1938’de Balkan devletlerinin davetlisi olarak, uçağıyla Balkan turu yaptı. Türkiye’ye dönüşünün ardından Türk Hava Kurumu Türkkuşu’na “Başöğretmen” tayin edildi ve 1955’e kadar bu görevini başarıyla sürdürdü. 1953 ve 1959’da davet üzerine ABD’ye giden Sabiha Gökçen, Türk toplumu ve Türk kadınını tanıttı. 1996’da havacılık kariyerinin en büyük ödülünü aldı. Amerikan Hava Kurmay Koleji’nin mezuniyet töreni için düzenlenen Kartallar Toplantısı’nın onur konuğu olarak katıldığı Maxwell Hava Üssü’ndeki törende “Dünya Tarihine adını yazdıran 20 Havacı’dan biri” olarak seçildi. Bu ödüle layık görülen ilk ve tek kadın havacı olan Sabiha Gökçen hâlâ dünyanın bütün kadın pilotları için ilham kaynağı…

İmparatoriçe Theodora
Mütevazi başlayan hayatının Bizans İmparatorluğu’nda gücün zirvesine yükselişi, İmparatoriçe Theodora’nın gücünün ve direncinin bir kanıtı adeta. Çalkantılı Nika Ayaklanması sırasında Theodora’nın cesareti ve kararlılığı imparatorluğu çöküşten kurtarmış ama onun etkisi tüm savaşların ve ayaklanmaların ötesinde. Theodora, zamanının çok ötesinde hareketlere öncülük ederek, kadın haklarını savunmuş ve bireylerin ötekileştirilmesine karşı çıkmış. Bugün onun bıraktığı miras toplumsal cinsiyet eşitliğini savunan aktivistlere ilham vermeye devam ediyor.

Olympe de Gouges
Fransız Devrimi sırasında statükoya korkusuzca meydan okuyarak kadın haklarını ve sosyal adaleti savunan Olympe de Gouges, çığır açan “Kadın ve Kadın Yurttaş Hakları Bildirgesi” ile eşitlik talep ederek toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda önemli tartışmalara yol açmış bir isim. Aktivizmi nihayetinde trajik ölümüne yol açmış olsa da, kadın hakları için bir öncü olarak mirası, toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik gelişmelere ilham vermeyi sürdürüyor.

Malala Yousafzai
Malala Yousafzai’nin zorluklar karşısında eğitime olan sarsılmaz bağlılığı onu bir dayanıklılık ve cesaret ikonu haline getirdi. Taliban’dan gelen tehditlere rağmen kız çocuklarının eğitimini savunmaya devam etti ve bir suikast girişiminden kurtuldu. Bugün Malala Fonu aracılığıyla, cesareti ve kararlılığıyla milyonlara ilham vererek herkes için eğitim hakkını savunmaya devam ediyor.

Rosa Parks
Alabama’nın Montgomery kentinde bir otobüste ayrımcılığa maruz kalan Rosa Parks’ın meydan okuma eylemi, ABD’deki sivil haklar hareketini ateşleyen bir kıvılcım oldu. Adaletsizlik karşısındaki cesareti ve kararlılığı, bugün hâlâ dünyanın dört bir yanındaki bireylere haklarını savunmaları ve eşitlik için mücadele etmeleri konusunda ilham veriyor.

Marie Curie
Marie Curie’nin radyoaktivite alanındaki çığır açan araştırmaları bilim ve tıp alanında devrim yaratarak kendisine iki Nobel Ödülü kazandırdı ve STEM alanındaki kadınlara ilham verdi. Öncü bir fizikçi ve kimyager olarak bıraktığı miras, bilim camiasında yenilik ve keşifleri yönlendirmeye devam ediyor.

Mary Shelley
Frankenstein ya da Modern Prometheus adlı romanıyla tanınan İngiliz yazar Mary Shelley, hiç kuşkusuz edebiyat tarihinin en önemli isimlerinden biri… Kısmen Gotik kısmen de felsefi bir keşif olan eseri, bilimkurgunun ilk örneklerinden biri olarak kabul ediliyor. Edebi katkılarının ötesinde, Shelley’nin kişisel ve mesleki zorluklarla dolu hayatı dünya çapındaki okuyucuları üzerindeki etkisi hâlâ tazeliğini koruyor.

Wangari Maathai
Wangari Maathai’nin çevrenin korunması ve kadınların güçlendirilmesi alanındaki öncü çabaları kendisine dünya çapında tanınırlık ve Nobel Barış Ödülü kazandırdı. Yeşil Kuşak Hareketi aracılığıyla, ormansızlaşmayla mücadele ve sürdürülebilirliği teşvik etmek için toplulukları güçlendirerek çevre ve toplum üzerinde kalıcı bir etki bıraktı.

Greta Thunberg
Tutkulu aktivizmiyle Greta Thunberg, iklim değişikliği tehdidini ele almak için küresel bir harekete öncülük etti. Tek başına yaptığı okul grevlerinden uluslararası forumlarda yaptığı güçlü konuşmalara kadar, yaşın dünya üzerinde derin bir etki yaratmaya engel olmadığını gösterdi. Greta’nın tereddütsüz adanmışlığı, iklim eylemi ve çevre yönetimi için bir toplanma çığlığı olarak öne çıkıyor.