PASAJLAR

A

vrupa’da pasaj modelinin başlangıcı 1786’ye tarihleniyor. Zamanında şehrin işlek caddelerini birbirine bağlayarak kestirme yollar yaratan bu pasajlar, belli restorasyon süreçlerinden geçip tarihe meydan okuyarak farklı dönemlerde farklı olanaklarla açmış kapılarını. Pek çoğu bugün de ziyaretçilerini aynı görkemle ağırlıyor.

Galerie Vivienne, Paris

Paris, kapalı pasajları ile meşhur bir şehir. 1850’lerde Paris’te yaklaşık 150 pasaj olduğu ancak bu pasajların sayısının Haussmann’ın Paris’i yenilemesinin bir sonucu olarak büyük ölçüde azaldığı söyleniyor. Bugün Paris’teki pasajlarının çoğu Seine Nehri’nin sağ kıyısında bulunuyor. En ünlüleri arasında ise Galerie Vivienne yer alıyor. 1823 yılına tarihlenen lüks galeri, 7 Temmuz 1974 itibariyle tarihi eser olarak tescillenmiş durumda. Butikler, çay salonları, gurme restoranlar, şarap mahzenleri, eski kitapçılar ve çok daha fazlasını bulacağınız galeriye rue des Petits - Champs, rue de la Banque ve rue Vivienne’den giriş var. Yalnızca cam tavanı ve mozaikleriyle göz dolduran bu muhteşem ortamı deneyimlemek için bile uğramaya değer.

Galleria Alberto Sordi, Roma

Galleria Alberto Sordi (eski adıyla Galleria Colonna) Piazza Colonna’da, yani Roma’nın kalbinde tarihle iç içe bir alışveriş deneyimi vadediyor. Mimar Dario Carbone tarafından Art Nouveau tarzında tasarlanarak 20 Ekim 1922’de sinema ve tiyatro olarak açılan pasaj, zamanın Bakanlar Kurulu’nun ofislerinden biri olarak da kullanılmış. Üç yıllık bir restorasyon sürecinden sonra, 7 Aralık 2003’te yeniden açılan pasaj, aynı yıl hayatını kaybeden Romalı aktör Alberto Sordi’nin adını almış. Galleria Alberto Sordi bugün hem merkezi konumu hem de prestijli mimari tasarımı ile şehrin en ünlü ve etkileyici yerlerinden biri olarak öne çıkıyor. Avrupa’nın en iyi alışveriş pasajları listesine girmeyi hak eden özellikleri sayesinde tarihi dokunun modern dokunuşlarla bir araya geldiği pasajda alışverişin ardından enfes bir İtalyan espressosu içmeyi ihmal etmeyin.

Leadenhall Market, Londra

Londra’nın en güzel kapalı pasajı olan Leadenhall Market, zarif bir Viktoryen dönemi çatısı altında yer alıyor. Çiçek, peynir, et ve diğer taze yiyeceklerin satıldığı tezgâhların yanı sıra, pasajda mağazalar, barlar ve restoranlar da bulunuyor. Kaliteli yemeklerden aile dostu restoranlara ve ödüllü geleneksel barlara kadar Leadenhall kesinlikle Londra’nın gizli mücevherlerinden biri. Ayrıca karakteristik atmosferi ona birçok filmde ya da dizide rastlamamıza da neden oluyor. Harry Potter’ın meşhur Diagon Yolu’nda görebileceğimiz gibi… Bu elbette tesadüf değil, nedeni yılların yaşanmışlığını taşıyan bir mekân olması. Zira tarihi 14. yüzyıla kadar uzanan Leadenhall Market, Roma Londra’sının kalbinde yer alıyor. Tarihinin başlangıcında kümes ve av hayvanları pazarı olan pasaj şimdilerde ödüllü pub’ları, şarap barları ve çok sayıda butikleriyle Londra’nın gözbebeği haline gelmiş durumda. Ama kemerlerin ve parke taşlarının altında hâlâ Roma pazar yerinden parçalar taşıyor. Kazı esnasında bulunan parçalar şu an British Museum’da sergileniyor. Son olarak bir rivayete göre Charles Dickens’ın kitabı Noel Şarkısı’nda Scrooge’un istediği ödül hindinin geldiği yer Leadenhall Market’ten başkası değil!

Mädler Passage, Lepizig

Almanya’nın güzel kenti Leipzig’in en meşhur pasajlarından biri olan Mädler Passage’da Goethe’nin de zaman geçirdiği biliniyor. Geleneksel Auerbach mahzenine sahip140 metre uzunluğundaki bu zarif pasaj başlangıçta porselen, seramik ve toprak eşya satıcılarının mekânıyken, bugün gerçek bir turist mıknatısı haline gelmiş durumda. Beş katlı Mädler Passage, mimar Theodor Kösser’in planlarına göre 1912-1914 yılları arasında inşa edilmiş, yapımına ise deri üreticisi Anton Mädler başlamış. Pasajın en ses getiren özelliklerinden biri Almanya’nın ikinci en eski restoranı olma özelliğini taşıyan, Goethe’nin Faust’u kaleme aldığı Auerbachs Keller’a ev sahipliği yapması. Restoranın duvarlarında eserden sahneler yer alırken menüde de benzer tarihi izleri bulmak mümkün.

Ferstel Passage, Viyana

Pasaj, Avusturyalı mimar Heinrich von Ferstel tarafından 1856-1860’de yaptırılan Ferstel Sarayı’nın içinde yer alıyor. Aslında bu saray AvusturyaMacaristan Ulusal Bankası için inşa edilmiş. Ayrıca Viyana Menkul Kıymetler Borsası, 1877’de kendi yerine taşınana kadar bu binada kalmış. Freyung’dan Herrengasse’ye kadar uzanarak sarayın bir parçasını oluşturan Ferstel Passage, Rönesans tarzı çift sıra lüks mağaza, butik ve kafeleri ile göz dolduruyor. Pasajın mermer kaplı duvarları ve tonozlu tavanları size kendinizi kesinlikle bir saray mensubu gibi hissettiriyor.