Ocak 2022

Aşırı düşünüyorum, öyleyse...

OLUMSUZ DÜŞÜNCELERE “DUR” DEMEK MÜMKÜN MÜ?

Y

oğun bir haftanın ardından sonunda dinlenme fırsatı buldunuz. Ilık bir duş alıp koltuğa uzandınız; belki en sevdiğiniz diziye devam edeceksiniz, belki de okumakta olduğunuz sürükleyici romanın sayfalarında kaybolacaksınız. Tam bu sırada aklınıza iki gün önce imzaladığınız sözleşmenin bir maddesi takılıyor. Acaba o madde can sıkıcı bir soruna sebep olur mu? Olursa, yöneticinize bir açıklama yapmak zorunda kalır mısınız? Ya size çok kızarlarsa? Ya şirkette geri dönülmez bir zarara neden olursanız? Ya her şey çok büyür ve sonunda işinizi kaybederseniz?

Tanıdık geliyor mu?
Endişe ve aşırı düşünmek insan deneyiminin bir parçası olmakla birlikte, kontrol edilmediğinde yaşam kalitenizi bozabilir. 2013 yılına tarihlenen bir araştırmaya göre, ısrarla aynı düşünceler üzerinde durmak, zihinsel sağlık sorunları yaşama riskinizi bile artırabilir. Peki, düşünceler düşünceleri kovaladığında ve sizi çıkmaza sürüklediğinde kendinizi nasıl sakinleştirebilirsiniz? Aşağıdaki ipuçları doğru yönde ilerlemenize yardımcı olabilir.

Ne düşündüğünüzün farkına varın
Zihninizdeki o küçük sesin durmaksızın konuşmaya başladığını fark ettiğinizde, bunun ruh halinizi nasıl etkilediğine dikkat edin. Sinirli, gergin veya suçlu hissediyor musunuz? Düşüncelerinizin ardındaki birincil duygu nedir? Kişisel farkındalığa sahip olmak zihinsel durumunuzu değiştirmenin anahtarıdır.

Kafamı dağıtmaya gittim, döneceğim
Düşünce fırtınasına maruz kaldığınızda, hemen zevk aldığınız bir aktiviteyle meşgul olun. Bu aktiviteler kişiden kişiye farklılık gösterebilir ancak mutfağa girip yeni bir tarif denemek, egzersiz ya da meditasyon yapmak, resim çizmek gibi fikirler size ilham verebilir.



Nefes, nefes, hep nefes
Bunu milyonlarca kez duyduğunuzu biliyoruz ama yüzde yüz işe yaradığı için tekrarlamakta bir sakınca görmüyoruz. Düşünceler zihninize uçuştuğunda gözlerinizi kapatın ve derin, tertemiz bir nefes alın.

Tanıdım seni, sen otomatik olumsuz düşüncesin!
Otomatik olumsuz düşünceler bazen bir duruma tepki olarak sahip olduğunuz, genellikle korku veya öfke içeren ve aniden ortaya çıkan düşüncelerdir. Size endişe veren durumu, ruh halinizi ve aklınıza otomatik olarak gelen ilk düşünceyi izlemek için bir not defteri kullanın. Ayrıntıları incelerken, durumun neden bu olumsuz düşüncelere sebep olduğunu değerlendirin. Yaşadığınız endişe gerçek mi? En kötü ne olabilir? En kötü senaryo yaşandığında bu sizin için dünyanın sonu demek mi? Duyguları parçalara bölün ve durum hakkında kendinize ne söylediğinizi belirlemeye çalışın. Orijinal düşüncenize bir alternatif bulun. Örneğin hemen “Ben bittim” diye düşünmek yerine, “Elimden gelenin en iyisini yaptım, insanım ve hata yapabilirim” demeyi deneyin. Kafanızda dolaşan tüm sorunlar bundan 5 veya 10 yıl sonra sizi nasıl etkileyecek? Küçük sorunların önemli engellere dönüşmesine izin vermeyin.

Peki, bir de şöyle düşünsem?
Bazen düşüncelerinizi susturmak, her zamanki bakış açınızın dışına çıkmayı gerektirir. Dünyayı nasıl gördüğünüz yaşam deneyimleriniz, değerleriniz ve varsayımlarınız tarafından şekillenir. Olayları farklı bir bakış açısıyla hayal etmek, düşünce kirliliğinin bir kısmını temizlemenize yardımcı olabilir.

Kendimi seviyorum
Geçmişteki hatalara takılıp kalmak, sizi yaşamaktan alıkoyar. İki gün önce yaptığınız bir şey yüzünden kendini hırpalıyorsanız, öz şefkat pratiği yapmayı deneyin. “Kendimi olduğum gibi seviyor ve kabul ediyorum” gibi kendinizi iyi hissetmenizi sağlayacak olumlamalar yapın.